Hoe Jens Lekman het alledaagse verheft tot een avontuur
door Julien Staartjes
Ooit heb ik het plan gevat een waterfiets te stelen. Althans, het ging zo; iemand zei: kom we gaan joyriden in een waterfiets en ik zei; ja dat is goed. Hij had de waterfiets al, ik ben slechts ingestapt. Hij bood mij een biertje aan dat hij had meegenomen in een wit plastic tasje. Het was nacht, augustus en we waren net klaar met de middelbare school. En zo voeren we lallend over de Lijnbaansgracht, meerden aan naast de Melkweg en gingen dansen. Elke keer als ik een waterfiets zie, denk ik eraan terug. En als ik “Hotwire the Ferriswheel” van Jens Lekman hoor, ook.
Het nummer staat op het nieuwe album Life Will See You Now van de Zweedse singer-songwriter. Een album dat luistert als een bundel korte verhalen. Een tikkeltje verwonderd, maar bovenal lichtvoetig verhaalt hij over het meenemen van shampoo uit een hotel, het lenen van een basgitaar om een meisje te versieren en over door 3D-printers nagemaakte hersentumoren.
Zo vertelt hij ook over die keer dat hij een wild en onmogelijk plan vatte: joyriden in een reuzenrad. Althans, een vriendin, zangeres Thracey Thorn (van de Britse band Everything but the Girl) stelde het voor en Jens zei; ja dat is goed. Ze voelden zich ingedut in een duf bestaan en hadden iets nodig om hieruit te ontwaken. Iets illegaals. En er is haast niets romantischer denkbaar, dan een plan dat op voorhand al gedoemd is te falen.
“Er is haast niets romantischer denkbaar, dan een plan dat op voorhand al gedoemd is te falen”
Onderweg wordt een contactlens verloren. Een terloopse observatie, ogenschijnlijk alleen gemaakt omdat hij goed in het metrum past. Maar er zijn dingen die enkel gebeuren omdat ze rijmen en er zijn gebeurtenissen die daarnaast ook kunnen doordringen tot de kern van ons bestaan. Ze zeggen iets over wie we zijn. Want niet alleen maakt de opmerking de onmogelijkheid tot uitvoering van het plan tastbaarder, immers; zonder zicht lijkt het mij vrij moeilijk een reuzenrad te kortsluiten, tegelijk toont het dat romantiek niet zo ver verwijderd is van het banale als je zou denken.
Het grote probleem van romantiek is dat de alledaagsheid vaak in de weg zit. Alledaagsheid is de nietsontziend volledigheid van de dag. Van de eerste slok koffie in de ochtend, tot angstige gedachtes over het wel of niet vastgemaakt hebben van je fiets als je al in bed ligt. Romantiek daarentegen, gedijt in spiegels en rookgordijnen. Hoe minder je weet over de totstandkoming, hoe beter: er blijft meer ruimte over voor je eigen fantasie. Zoals ook herinneringen, aangetast door de tijd, kunnen verworden tot iets groters dan ze in werkelijkheid ze waren. Dat had ik ook met de waterfiets. Het is al lang geleden. Laatst kwam ik de jongen weer tegen. Ik zei; weet je nog die keer dat we gingen joyriden in een waterfiets? Hij was het vergeten.
De verloren contactlens prikt door het rookgordijn, geeft een blik achter wat normaal verscholen gaat. Maar in tegenstelling tot het verbreken van de romantiek, versterkt het deze juist. Alsof het lijkt te zeggen; ondanks alles; ondanks dat ik op handen en voeten door een kermis bezaaid met lege frisdrankbekers, fruitkauwgom en ander afval kruip, tastend naar een contactlens van vijf euro, ga ik nu iets doen dat ik zelf nooit had gedacht te gaan doen. Ik sta op het punt buiten mezelf te treden. Hoeveel contactlenzen zijn er inmiddels wel niet kwijtgeraakt tijdens het beklimmen van de Mount Fuji?!
De muziek van Jens Lekman laat ons zien hoe dichtbij we te allen tijde zijn bij het doen van iets dat ons uit de sleur trekt en dat we als avonturiers het alledaagse zeker niet hoeft te schuwen. Een geruststellende gedachte.
