Het Vuurtoren Genootschap
Geefgeld van liefhebbers zorgt, naast wat schroom, voor een mooier festival
Hoe zorg je dat jij je als festival onderscheidt, mensen aan je bindt en financieel gezond blijft? Hoe vreemd is het om geld van donateurs te ontvangen en waarom zou je eigenlijk geld schenken aan een festival? Om hierachter te komen sprak POST met ‘Chef Into The Great Wide Open’ Ferry Roseboom en verschillende donateurs, met een erenaam de Vuurtorenwachters genoemd.
Het Vuurtoren Genootschap
De Vuurtorenwachters zijn onderdeel van Het Vuurtoren Genootschap, de naam die de trotse groep donateurs van Into The Great Wide Open draagt. Even zoeken op internet levert de volgende definitie op: ‘Een vuurtorenwachter is een persoon die het licht van de vuurtoren bediende en tevens het dagelijks onderhoud daaraan verzorgde. Dit hield in het schoonhouden van de ramen, lenzen, lampen en dergelijke. Bij de eerste draaiende optieken moest hij ook de gewichten opdraaien die het optiek deden rondgaan. Vanwege het riante uitzicht hadden torenwachters tevens de functie van uitkijk.
‘Ons festival wordt ondersteund door een genootschap dat ons voorziet van raad, daad en een financiële donatie.’
Zij melden schepen in nood aan redders en bergers, en gaven naderende schepen door aan de loodsdienst.’ Vertaald naar de donateurs gaat het dus om het financieel in stand houden van het festival, maar ook een uitkijk positie op, rond en over het festival. Of, zoals er op de website van Into The Great Wide open vermeld staat: ‘Ons festival wordt ondersteund door een genootschap dat ons voorziet van raad, daad en een financiële donatie.’
Het Vuurtoren Genootschap is een club van grofweg honderd liefhebbers van het festival, bestaande uit zowel particulieren als ondernemers, die Into The Great Wide Open een warm hart toedragen. Wat bezielt je om jaarlijks geld te doneren voor ‘alleen maar’ wat betrokkenheid? Fred (51) is vuurtorenwachter van het eerste uur: “Ik wil graag goede dingen doen! Voor mijn werk voor een multinational krijg ik vaak jaarlijks een bonus. Ik vind het mooi om daar iets nuttigs mee te doen, dus sluis ik graag een deel door naar Into The Great Wide Open. Bijkomend voordeel is dat wij hierdoor van tickets verzekerd zijn, want dat is een privilege die bij het Vuurtorenwachterschap hoort: je hoeft niet in de digitale wachtrij om kaartjes te kunnen aanschaffen. Daarnaast vind ik het fijn om op deze manier nog wat extra’s te horen, zien en kunnen doen.”
Voor Luc (56) was het in bezit komen van de tickets voor het festival in eerste instantie de reden om Vuurtorenwachter te worden: “De eerste keer was het omdat ik geen kaartjes kon kopen via de voorverkoop. Doordat ik op deze manier bij de bijeenkomst voor Vuurtorenwachters in 2013 aanwezig was en van Ferry een duidelijk verhaal te horen kreeg over wat er met onze bijdrage gedaan wordt kreeg ik meer inzicht in het Vuurtoren Genootschap. Dat sprak mij en mijn partner enorm aan, waardoor we Vuurtorenwachter zijn gebleven. We wilden het niet alleen voor de kaartjes doen maar ons voor langere tijd verbinden met het festival. Dat is uiteindelijk dan ook de reden: mij betrokken voelen bij een festival dat zo goed past bij wie ik ben en daarnaast inspirerende mensen ontmoeten.”
"Dat is uiteindelijk dan ook de reden: mij betrokken voelen bij een festival dat zo goed past bij wie ik ben en daarnaast inspirerende mensen ontmoeten.”
Into The Great Wide Open ziet ook graag dat het Vuurtoren Genootschap bestaat uit een groep mensen die zich voor langere tijd binden aan het festival. Mensen die een goed gevoel hebben bij de manier waarop het evenement tot stand komt en waar het festival voor staat. Dat het niet alleen een hele kostbare manier is om toch aan kaartjes te komen. Ferry: “Het Vuurtoren Genootschap is een heel belangrijk gedeelte van ons fundament. Financieel uiteraard, maar vooral ook voor support. Het is fijn om feedback en input te krijgen, zowel voor de dingen die beter of anders kunnen maar zeker ook voor de dingen die we goed doen. Positieve en opbouwende kritiek. Deze groep mensen is zeker niet ingehuurd ons van schouderklopjes te voorzien. Het is juist fijn om met deze relatieve buitenstanders, die wel een zeer goed beeld hebben van het festival, te sparren. Op dit moment bestaat het gezelschap uit een mooie mix van mensen die al langer Vuurtorenwachter zijn en nieuw fris bloed. Doordat je de bezoekers die al langere tijd verbonden zijn beter leert kennen, weet je na een tijdje wel wat je aan elkaar hebt. Hierdoor kun je hen ook beter inzetten voor de ‘raad en daad’ functie omdat we ook een beter beeld hebben van hun persoonlijke talenten, kracht en motivatie.”
Raad en daad
Om dit te gevoel van lange termijn betrokkenheid te versterken worden er enkele keren per jaar ergens in het land bijeenkomsten georganiseerd om elkaar bij te praten, te netwerken, ideeën aan te dragen en ontwikkelingen te bespreken. Als Vuurtorenwachter ben je uiteraard niet verplicht daarbij aanwezig te zijn, maar de organisatie waardeert dat wel heel erg.
Zowel Fred als Luc gaan geregeld naar deze bijeenkomsten. Fred: “De interactie op de bijeenkomsten is mooi: we horen, zien dingen, kunnen wat bijdragen met tips. Daarnaast is het gewoon ook leuk en vaak nuttig. Ik leer daar leuke muziekenthousiastelingen kennen, die het ook belangrijker vinden om iets goeds te doen als Into The Great Wide Open ondersteunen dan om zoveel mogelijk festivals te bezoeken.”
Voor de organisatie is het niet altijd even makkelijk om vorm te geven aan de ‘raad en daad functie’ van het genootschap. Iedere donateur sluit zich aan met zijn eigen reden, al is er grofweg een onderscheid te maken in drie soorten donateurs. Er zijn bedrijven en organisaties die het zien als een sponsoring en zich als ondernemer graag met het festival associëren. Daarnaast de bezoekers die in ruil voor het donatiebedrag de zekerheid op tickets hebben en verder weinig interesse hebben in het adviseren en de activiteiten. Als laatste is er een groepje donateurs die actieve interesse hebben en een extra stap willen doen. Deze groep waardeert de extra’s, vindt het leuk elkaar te zien op Vlieland en soms ook elders.
Een voorbeeld van een project dat opgezet is door Het Vuurtoren Genootschap is het organiseren van ‘Tussendeurtje’. Hierbij eten festivalbezoekers bij Vlielanders thuis met als doel de festivalbezoeker te verbinden aan eilanders en andersom. Iets wat vanuit de organisatie van het festival hoog in het vaandel staat. Oorspronkelijk werd ‘Tussendeurtje’ door Into The Great Wide open zelf georganiseerd maar het bleek niet haalbaar om het erbij te doen. Nadat het in 2015 uit de programmering geschrapt was nam Het Vuurtoren Genootschap het in 2016 met succes over waardoor zij ook een concreet project met bijbehorende verantwoordelijkheid kregen. In 2017 zal het Tussendeurtje wederom plaatsvinden. Klik hier voor meer informatie.
Uitgangspunt is dat de organisatie en vormgeving van het festival te allen tijde in de handen van de Into The Great Wide Open organisatie blijft. Het genootschap is uitsluitend ter versterking, er worden nooit activiteiten of acties ondernomen die niet ondersteund worden.
"Ik leer daar leuke muziekenthousiastelingen kennen, die het ook belangrijker vinden om iets goeds te doen als Into The Great Wide Open ondersteunen dan om zoveel mogelijk festivals te bezoeken.”
Into The Great Wide Open
Into The Great Wide Open is onlosmakelijk verbonden met Vlieland. Muziek staat centraal, maar het is vooral de context die het festival eigen maakt. Middenin de natuur op misschien wel het mooiste Waddeneiland van Nederland. Verrassende randprogrammering, beeldende kunst, film, uitdagende kinderactiviteiten en voldoende rust en ruimte om er optimaal van te kunnen genieten. Intiem festivalgevoel én de ‘great wide open’. Daarnaast onderscheid het festival zich door zijn maatschappelijke betrokkenheid, met name op het gebied van duurzaamheid. Zo is er de samenwerking met Lab Vlieland met als doel de ecologische voetafdruk zo klein mogelijk te maken door een fossielvrij Into The Great Wide Open. Ook onnodig afval, gebotteld water en wegwerpbekers worden aangepakt. Zo was Into The Great Wide Open het eerste grote festival dat bezoekers van gratis kraanwater voorzag en liepen ze voorop met ingrijpende stroom besparende oplossingen zoals geschakelde aggregaten. Het vervoer van alle kunstwerken die op het festival worden tentoongesteld, samen met duizend liter speciaalbier en ruim vijfhonderd liter limonade gebeurt al tijden met behulp van de wind via de Stichting Men who Sail, die duurzaam vervoer over water promoot, en de vracht zeilend naar het festival transporteert.
In hoeverre zijn voor de Vuurtorenwachters de locatie en deze maatschappelijke betrokkenheid van invloed op de reden om geld te schenken? “De eerste keer dat we naar Into The Great Wide Open waren geweest vonden we het zo’n fantastisch festival, waarbij we ons een paar dagen bijna volmaakt gelukkig voelden”, vertelt Luc. “Mooie muziek, mooie kunst, mooie mensen op een ontzettende mooie plek. Het is niet per sé een bewuste keuze maar Into The Great Wide Open en Vlieland horen bij elkaar dus in die zin speelt het zeker mee.”
Ook voor Fred is de rol die het festival inneemt van belang bij zijn donatie: “Into The Great Wide Open is zeer sympathiek. Doet goede dingen en de interactie met Vlieland als locatie is mooi. Duurzamer willen organiseren is een fijn uitgangspunt waar ik achter sta. Ik zou niet snel deze keuze maken voor festivals als Lowlands, Pinkpop, Down The Rabbit Hole, Best Kept Secret. Dat zijn toch festivals die voor het grote gebeuren gaan. Sympathie en de wereld wat mooier maken lijken daar niet echt hoog in het vaandel te staan. Daarnaast zijn wij door Into The Great Wide Open van twee nachten, naar drie nachten, naar een week kamperen doorgegroeid. En toen namen we een seizoenplek op Stortemelk. In die zin is Vlieland ook zeker doorslaggevend.”
Ferry vindt het een fijn idee dat mensen ‘geld geven’ omdat ze achter de idealen van het festival staan. “Er is af en toe toch een enigszins misplaatst gevoel van schroom voor het ontvangen van geld. Dat is blijkbaar menselijk. Maar we houden geen hand op en we geven veel terug. Dus ik probeer eerder trots te zijn op dit gemêleerde gezelschap, die een weerspiegeling van onze bezoekers weergeeft. Het is een beetje gek om te zeggen maar ik hoop dat men geld geeft omdat men vind dat we belangwekkende dingen doen die ondersteuning verdienen. We zijn aan de ene kant een normaal festival met goede bandjes, waar je bier kunt drinken aan de bar en kunt dansen. Maar aan de randen van dat festival ook dingen maken die je niet overal terugziet: kunst, een artist in residence, onze duurzaamheidsprojecten maar ook onze kinderactiviteiten in de Kolder. Het geld dat wij ontvangen van Het Vuurtoren Genootschap wordt in principe gewoon meegenomen in de begroting en dus komt alles van één rekening. Maar het is mooi om te bedenken dat dit bedrag de kers op de taart is. We kunnen hier net dat extra kinderding of net dat andere kunstwerk van doen, dat vind ik prachtig.”
Goed doel?
Al met al levert dat geefgeld van particulieren dus, buiten een beetje schroom, behoorlijk veel goeds op. Sinds dit jaar bezit de organisatie van Into The Great Wide Open ook een ANBI status. Een ANBI is een algemeen nut beogende instelling. Een instelling kan alleen een ANBI zijn, als ze zich voor minstens 90% inzet voor het algemeen nut. Voor de donateurs heeft deze status ook weer belastingvoordelen. Ferry: “Een goed doel kun je ons natuurlijk niet echt noemen maar we bedoelen het wel heel goed.
“Een goed doel kun je ons natuurlijk niet echt noemen maar we bedoelen het wel heel goed."
En het is fijn dat die status aangeeft dat we van algemeen nut zijn.” Daarnaast is het toch anders om geld te ontvangen van mensen dan van fondsen. “Het zijn mensen van vlees en bloed die je onder ogen komt en ook op ons festival ziet rondlopen”, geeft hij aan. “Je voelt je op een andere manier verantwoordelijk om rekenschap en verantwoording te geven. Mede omdat je ze treft op de plek waar ze het geld aan schenken en je één op één terug ziet en hoort of ze het naar hun zin hebben. Nu ik er zo over nadenk zouden alle festivals dit moeten doen, geld ontvangen van particulieren naast fondsen en sponsering, omdat je er als organisatie bewuster je geld door gaat uitgeven. Je denkt er op een andere manier over na, kijkt door een andere bril. Dit kan alleen maar bijdrage aan een mooier en beter festival.”
→ Meer weten? (Direct) doneren? De pagina van Het Vuurtoren Genootschap
