Het totaal overprikkelde universum van Perfume Genius
door Julien Staartjes
Er zijn dagen waarop ik het liefst met mijn voeten in het water lig te luieren en omhoog wil kijken naar waar de lucht blauw is. Mocht het op zo’n dag gaan regenen, kan ik altijd nog mijn ogen sluiten en denken aan een plek waar het fijn is. Water is rustgevend. Een meer is afgebakend door oevers, een rivier heeft een oorsprong en mondt ergens in uit: je weet waar het naartoe gaat. Water doet wat het moet doen. Pas als het stijgt, wordt het dreigend. Maar dat is al een tijdje niet meer gebeurd. Het is niet voor niets dat kuuroorden uit grote hoeveelheden baden bestaan waarin we onze weke spieren te ruste leggen, ontspannen tot diezelfde weke spieren pap worden en we geen zin meer hebben om op te staan. Verschrompeld blijven we liggen.
Zo voel ik mij de laatste tijd als ik nieuwe muziek luister. Ik hoef er allang niet meer zelf bij na te denken. Toeschietende algoritmes zorgen ervoor dat ik veel van hetzelfde krijg voorgeschoteld: DIIV-gitaartjes, lijzige Mazzy Star-zang, als het even kan ondergedompeld in reverb of juist gortdroge beats. Het zijn variaties op een thema, een herhaling van zetten, enzovoorts.
No Shape begint rustgevend als een kabbelend beekje. Totdat er plotseling een dwingende hand uit de diepte opdoemt die je onder water trekt.
Ook het nieuwe album van Perfume Genius genaamd No Shape begint rustgevend als een kabbelend beekje. Totdat er plotseling een dwingende hand uit de diepte opdoemt die je onder water trekt. Helemaal tot aan de bodem. En als je weer boven water komt, merk je dat niets is wat het lijkt. De Amerikaanse zanger en multi-instrumentalist Mike Hadreas is zo iemand voor wie de wereld net iets anders lijkt te bewegen. Voor wie het schuurt waar het voor anderen plakt. Met elk nieuw album, No Shape is inmiddels zijn vierde, geeft hij ons een dieper inzicht in zijn getormenteerde en bijzonder introverte ziel. Dit betekent echter niet dat we er steeds meer van mogen begrijpen. Verscholen achter de flamboyante Perfume Genius zingt Hadreas openlijk over de gebeurtenissen die zijn traumatische jeugd hebben gekenmerkt en over zijn worstelingen met zijn identiteit, zonder eenduidig te worden: kwelling gaat altijd hand in hand met geluk. Schijnbaar moeiteloos wisselt hij binnen hetzelfde nummer van gemoedstoestand. Soms klinkt hij donker, soms haast euforisch, zoals in “Die 4 you”, een nummer over wurgseks. Ook de vanzelfsprekende structuur van een popnummer maakt bij Perfume Genius plaats voor onbehagen en grilligheid. Nu eens is het geluid uitwaaierend, dan weer explosief, maar bovenal; wringend.
En dat is prettig. Zeker nu het muzieklandschap steeds meer op een groot kuuroord begint te lijken waarin de hoeveelheid moeite die je moet doen om nieuwe bands te ontdekken minimaal is geworden, is zoiets ontoegankelijks als No Shape een zeer welkome aanvulling. In het album zit eigenlijk te veel van alles om echt plezierig te klinken. Ritmes zijn disruptief, contrasten zijn tijdelijk en emoties vervagen met elkaar. Kortom; een album zonder duidelijke vorm. Zelden dekt een titel de lading zo goed. En dat is nu juist de kracht: Hadreas maakt muziek waarvoor je moeite moet doen om er in te komen, maar als je eenmaal bent begonnen met luisteren kun je niet meer anders. Dat er überhaupt zoiets bestaat als een kuuroord lijkt een haast belachelijke gedachte als je eenmaal bent toegetreden in het totaal overprikkelde universum van Perfume Genius.
Dus duik diep in het water. Hoor dingen waar je niets van begrijpt. Laat je onderdompelen in dat wat anders is. Het is het meer dan waard.
